1996-Η εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή

1996-Η εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή

Η εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή έκδοση 1996  στο λήμμα «ΑΡΚΑΔΙ» αναφέρει: Ιστορική Μονή της Κρήτης , κοντά στο Ρέθυμνο, που το ολοκαύτωμά τη... 4:02:00 π.μ.

Η εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή έκδοση 1996  στο λήμμα «ΑΡΚΑΔΙ» αναφέρει:

Ιστορική Μονή της Κρήτης , κοντά στο Ρέθυμνο, που το ολοκαύτωμά της το 1866 , την ανέδειξε σε σύμβολο ηρωισμού και θυσίας. Η παλιότερη ιστορία της δεν είναι ακριβώς γνωστή. Ιδρύθηκε ίσως κατά τα τέλη του 12ου αιώνα και πήρε το όνομά της πιθανώς από τον ιδρυτή της, κάποιον Αρκάδιο μοναχό. Τη σημερινή της μορφή πήρε κατά τα τέλη του 16ου αι. Τότε χτίστηκε σε ρυθμό μπαρόκ — με δαπάνη του ηγούμενου της μονής Κλήμη Χορτάτζη, συγγενή ίσως του ποιητή της Ερωφίλης — ο ωραιότατος ναός της, που είναι αφιερωμένος στο Σωτήρα και στον άγιο Κωνσταντίνο. Παγκόσμια όμως γνωστό έγινε το Αρκάδι κατά τη μεγάλη Κρητική Επανάσταση του 1866 - 1869.

Κατά τους πρώτους μήνες της εξέγερσης είχαν συγκεντρωθεί στη μονή 700 περίπου γυναικόπαιδα και μερικές εκατοντάδες ένοπλοι, ντόπιοι και εθελοντές από την ηπειρωτική Ελλάδα. Η τοποθεσία της μονής όμως δεν ήταν πρόσφορη για αποτελεσματική άμυνα, γι' αυτό ο συνταγματάρχης Κορωναίος προτίμησε να φύγει και να επιχειρήσει αντιπερισπασμό στον τουρκικό στρατό που κινιόταν ήδη για να κυκλώσει τη μονή. Την άμυνα του μοναστηριού ανάλαβαν ο ηγούμενος Γαβριήλ και ο εθελοντής υπολοχαγός Ι. Δημακόπουλος. Στις 9 Νοεμβρίου 1866, μετά από τριήμερη πολιορκία, το μεγάλο πυροβόλο που μόλις είχε μεταφερθεί εκεί από το Ρέθυμνο, έσπασε τη σιδερόπορτα της μονής κι οι Τούρκοι όρμησαν στην αυλή του μοναστηριού. Τη στιγμή εκείνη, σύμφωνα με την ομόφωνη απόφαση που είχαν πάρει την προηγούμενη νύχτα οι πολιορκούμενοι, ο νεαρός Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη κι ολόκληρη η ανατολική πτέρυγα της μονής ανατινάχτηκε στον αέρα καταπλακώνοντας Τούρκους και χριστιανούς. Το ολοκαύτωμα του Α. είχε παγκόσμια απήχηση. Ποιητές, όπως ο Β. Ουγκό, ύμνησαν το ηθικό μεγαλείο και το πανανθρώπινο νόημα της θυσίας εκείνης. Η μονή εξακολουθεί να λειτουργεί και σήμερα. Στο οστεοφυλάκιό της και στο μικρό της μουσείο φυλάγονται λείψανα, όπλα και άλλα αντικείμενα σχετικά με τα πρόσωπα και τα γεγονότα της εποχής εκείνης.

Στο λήμμα «Γιαμπουδάκης» αναφέρει:

Γιαμπουδάκης Κωνσταντίνος: Κρητικός αγωνιστής που πήρε μέρος με την έκρηξη της Κρητικής επανάστασης του 1866 στις πρώτες μάχες που δόθηκαν στην περιοχή του Ρεθύμνου κατά των Τούρκων και υπερασπίστηκε με γενναιότητα, μαζί με μια ομάδα συμπολεμιστών του, τη μονή του Αρκαδίου, την οποία και ανατίναξε, στις 9 Νοεμβρίου 1866 βρίσκοντας έτσι ηρωικό θάνατο μαζί με τους συντρόφους του και προκαλώντας μεγάλες απώλειες στον εχθρό.